Εν Αναμονή της Νέας Παπικής Εγκυκλίου για την Οικολογία

Του Ιωάννου Λότσιου,
Δημοσιεύτηκε στο ΑΜΕΝ

        Σήμερα, 18 Ιουνίου ο Πάπας Φραγκίσκος θα εκδόσει την Νέα Παπική Εγκύκλιο για την Οικολογία με τίτλο «Laudato Si». Αυτή η έκφραση είναι παρμένη από μια προσευχή του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, ενός ασκητή και προσφιλές πρόσωπο για την οικολογία.
Η εγκύκλιος αναμένεται επίσης να δοθεί ως ιταλικός υπότιτλος: Η εγκύκλιος φέρει τον τίτλο «Sulla cura della casa comune» (Επί της φροντίδας του κοινού μας οίκου).

       Η Νέα αυτή Παπική Εγκύκλιος έχει ορισμένα ιδιαίτερα γνωρίσματα, που διαφέρει από προηγούμενες, αν και μέχρι στιγμής το κείμενο είναι άγνωστο. Ως Παπική Εγκύκλιο[1], είναι επίσημη δήλωση του Πάπα με τις προϋποθέσεις της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και αναφέρεται στους πιστούς της και όχι μόνο. Είναι κοινωνιολογική Εγκύκλιος[2]. Αυτό εξάγεται από την θεματολογία της που είναι παγκόσμιο πρόβλημα, την κλιματική αλλαγή.

    Η σύνταξη της προέρχεται ύστερα από μια σειρά συζητήσεων και διαβουλεύσεων, διαχριστιανικών και διαθρησκειακών, και με την συμμετοχή Διεθνών οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ, ΠΣΕ, που της δίνουν ένα ξεχωριστό ειδοποιός γνώρισμα.

       Περισσότερο, για εμάς τους Ορθοδόξους η μνεία μεγάλου μέρους της Παπικής Εγκυκλίου, στις οικολογικές θέσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, και η παρουσία του Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννου είναι βαθιάς σημασίας. Ακόμα περισσότερο, κέντρισε το ενδιαφέρον σε πολιτικούς με μια πιθανή επιβεβαίωση ορισμένων συγκεκριμένων πολιτικών κατευθύνσεων και σε επιστήμονες που ασχολούνται με το περιβάλλον και τις αναμενόμενες επιβεβαιώσεις κάποιων κύριων μοντέλων για την αλλαγή του κλίματος. Αυτό όμως δεν μπορεί να σημαίνει μια δέσμευση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σε κάθε είδους οικολογική ή περιβαλλοντική δραστηριότητα, αλλά ένα άνοιγμα ή ώθηση για περισσότερο ενδιαφέρον σε παγκόσμια κλίμακα. Από τον τίτλο της Νέας Παπικής Εγκυκλίου, η έκφραση «Laudato Si», δηλαδή «να είναι ευλογημένο», δημιουργεί την αγαστή σχέση μεταξύ Θεού και κτίσης. Σωστή διαχείριση και αμαρτία, ευημερία είναι μάλλον τα βασικά στοιχεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι βαθιές περιβαλλοντικές ανησυχίες, δεν αναφέρονται μόνο σε μια Εκκλησία, έχουν και πρέπει να έχουν παγκόσμιο αντίκτυπο. Δηλαδή η Εγκύκλιος θα χρειαστεί μιας ειδικής και σοβαρής ανάγνωσης από μια βιαστική ή αντιπαπική θέση.

       Ο άνθρωπος ως δημιούργημα του θεού, ως κορωνίδα της δημιουργίας και ο τρόπος ζωής, είναι κοινά θεολογικά στοιχεία για όλο τον Χριστιανισμό. Παρόλο, που δεν γνωρίζουμε ακόμα το κείμενο, είναι σίγουρο ότι θα τονιστεί μια σχέση μεταξύ των περιβαλλοντικών συνεπειών και ης οικονομικής ανάπτυξης των ασθενέστερων, των φτωχών. Αυτό ίσως γίνει ένα ριζοσπαστικό βήμα ενότητας εξ αφορμής του περιβάλλοντος για το περιβάλλον.

---

[1] Περι της έννοιας της Παπικής Εγκυλίου γενικότερα βλέπε: Stephen M. Barr, ‘‘Re: Are Social Encyclicals Binding on Catholics?, στο διαδίκτυο, http://www.firstthings.com/blogs/firstthoughts/2009/07/re-are-social-encyclicals-binding-on-catholics.

[2] ‘’Pope Francis: encyclical part of Church's social doctrine’’, στο δυαδύκτυο, http://www.news.va/en/news/pope-francis-encyclical-part-of-churchs-social-doc.