ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ: ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΙΑΣ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ

Ιωάννης Λότσιος Δρ, Θ,Veria net

1.Με την απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδος στην Έκτακτη Ιεραρχία η νέα Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Ουκρανίας είναι σε πλήρη κοινωνία με την ίδια. Η απόφαση αποτέλεσε το κλειδί και το ‘’ξεκλείδωμα’’ για πολλές άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Η εισήγηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών  και με βάση τα πορίσματα των δύο αρμόδιων Συνοδικών Επιτροπών ότι δεν υφίσταται κάποιο κανονικό ή νόμιμο κώλυμα έδωσε τα δικαιώματα, γι’ αυτό ο Αρχιεπίσκοπος υπογράμμισε ότι αναγνωρίζει : «το κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την παραχώρηση του Αυτοκεφάλου, καθώς και το προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθή περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας», έθεσε τέλος στο ζήτημα. Η αίτηση των επτά μητροπολιτών για αναβολή της απόφασης δεν είχε την πλειοψηφία της Ιεραρχίας, μόνο που οι ίδιοι ζήτησαν να γραφεί στα πρακτικά της Συνόδου η Θέση τους.

2.Στην Έκτακτη Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, αυτή πραγματοποιήθηκε, επειδή το θέμα της Ουκρανίας δεν είχε συμπεριληφθεί στην ημερήσια διάταξη, τον μήνα Ιούνιο... έγινε όμως έκτακτη γιατί π.χ. ο Καταστατικός Χάρτης είναι και άρθρο του Ελληνικού Συντάγματος και οποιοσδήποτε θα μπορούσε να προβεί σε ένσταση, π.χ. Πειραιώς, για νομική ακύρωση της απόφασης...……. η ομάδα ιεραρχών που ετοιμάζονται για μια επιστολή δεν μπορεί να αναίρεση την Απόφαση της μυστική πηγή, ότι αναγνωρίζει την νέα αυτοκέφαλο εκκλησία, σύμφωνα με το Πατριαρχικό Γράμμα, όχι μόνο του μικρού αριθμού των ιεραρχών αλλά και από το γεγονός της κείμενης νομοθεσίας του Καταστατικού Χάρτου περί των αποφάσεων, θέσεων της ιεραρχίας, είναι υποχρεωτική, ως συνοδική απόφαση. ή θα συμμορφωθούν με την απόφαση αυτή ή να ζητήσουν απολυτήριο να ενταχθούν στο ΠΡ. Οπωσδήποτε οι συνοδικές αποφάσεις υπερτερούν έναντι των μητροπολιτικών εγκυκλίων, π.χ. περίπτωση ενημερώσεως του χριστεπώνυμου πληρώματος της επαρχίας, και είναι επίσης υποχρεωμένοι να ενημερώσουν ως έπεται της απόφασης και όχι της γνώμης των. Μη τήρηση των συνοδικών αποφάσεων ή θέσεων επισύρει και τα κεκανονισμένα. Η δε μνημόνευση του νέου προκαθημένου από τον Αρχιεπίσκοπο δεν έχει σημασία το πότε αλλά ότι είναι ήδη ενταγμένος στα επίσημα ιερά δίπτυχα της Εκκλησίας της Ελλάδος. Σε αυτό πλέων αφαιρείται το όνομα του Μητροπολίτου Ονουφριου, ως Μητροπολίτου Κιέβου. 

3. Η Νέα Αυτοκέφαλος Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας είναι "αδελφην εκκλησια", με την Εκκλησία της Ελλάδος καθώς και με το Πατριαρχείο της Ρωσίας, αφού έχουν κοινην Μητηρ. Η αναφορά του εκπροσώπου του ΠΜ για την ελληνικήν επικράτεια-διότι από του νυν παλαιές και νέες χώρες -έχουν μια κοινή αποφασην. Μάλλον αναφέρεται εις τας των παλαιοημερολογιτών σχισματικών τάξεων η στους λεγομένους αποτοιχισμένους...πάντως η μεγάλη μερίδα ήδη εξέδωσε ανακοίνωση που δεν αποδέχεται κάτι τέτοιο. Ίσως προσπαθήσει το ΠΜ μια απλή σχισματική παραφυάδα, για το θεαθήναι... Ενδεχομένως να ενοχλήσουν και την σχισματική μονή  τη Ε σφιγμένου για κοινωνία η μνημόνευση του ονόματος του Πατριαρχου της Ρωσίας που αυτομάτως θα απωλέσουν την κτήση της μοναχικής αγιορείτικης ιδιότητας και θα πρέπει να εξέλθουν από το άγιο όρος. Στο ενδεχόμενο αυτό είναι δύσκολο να μιλήσουμε για μια αποδοχή γιατί τα ανοίγματα του ΠΜ προς τον οικουμενισμό δεν είναι όπως αυτές οι σχισματικές και μοναχικές παλαιοημερολογίτες και αποσχηθεντες παρατάξεις αποδέχονται. Η ψευδεπίγραφος πρακτική ομοιώσεως τα των κανονικών πράξεων του ΟΠ από το ΠΜ έχουν ξαναγίνει χωρίς αποτέλεσμα. Το ίδιο θα σημαίνει και με την ίδρυση ρωσικής εξαρχίας στην ελληνική επικράτεια. 

4. Το θέμα με την σύνταξη κειμένων και την συλλογή υπογραφών, μπορεί να είναι ένα κοινωνικό και συνδικαλιστικό μέσο ένστασης, αλλά στην εκκλησία για εκκλησιολογικά και θεολογικά θέματα δεν ισχύει, όσες και υπογραφές να μαζέψουν. Ο Λαός είναι πάντοτε υπο κατήχηση γιατί απλά εις το πολίτευμα της Εκκλησίας δεν έχουμε λαικήν κυριαρχίαν. Η εκκλησία εκτελεί το θέλημα του θεού και ακολουθεί την κανονικήν δομής της, τούτο εκφραζόμενο υπό των διεταγμένων ποιμένων της Μητροπολιτών ή Συνόδων. Πως Μπορεί το Πατριαρχείο της Ρωσίας να υπολογίζει αποτοιχισθέντων απόψεις, μικρής πλειοψηφίας; 

5. Η εισαγωγή του εθνοφυλετικού στοιχείου στην εκκλησιολογία και ακόμα περισσότερο στον ίδιο της Καταστατικό Χάρτην, που αντιβαίνει προς τον Πατριαρχικό και Συνοδικό Τόμο της Πατριαρχικής τιμής της Εκκλησίας της Ρωσίας, είναι από τα σοβαρότατα προβλήματα που θα πρέπει να εξετασθούν σε πανορθόδοξο επίπεδο. Στο άρθρο 3 των Γενικών Διατάξεων αναφέρεται ότι η δικαιοδοσία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας η οποία συμπίπτει με το Πατριαρχείο Μόσχας επεκτείνεται και σε αυτούς που είναι ορθόδοξοι και διαμένουν εν Ρωσία αλλά και στο εξωτερικό ΄όταν αυτοί εκουσίως αποδέχονται την δικαιοδοσία αυτή. Το παράδειγμα της Εξαρχίας στην Γαλλία και την προσπάθεια του πρώην Χαριουπόλεως να εντάξει ενορίες και πιστούς στην δικαιοδοσία του ΠΜ με την θέληση των, είναι χαρακτηριστικό.
Επάνω σε αυτήν ακριβώς την διατύπωση του Καταστατικού Χάρτου του ΠΜ, βρίσκεται μια νέα εκκλησιολογία και κανονική θεωρία, όπως αναφέρει και ο αείμνηστος Μητροπολίτης Τηρολόης και Σερεντίου Παντελεήμων, ερμηνεύοντας τον Καταστατικόν Χάρτην του ΠΡ, αναφέρεται για το συγκεκριμένο άρθρο που αντιβαίνει από κανονικής και εκκλησιολογίας των Πατριαρχικών και Συνοδικών Τόμων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών:«Κατά την θεωρίαν αυτήν η δικαιοδοσία μιας τοπικής Εκκλησίας διαμορφούται ουχί αντικειμενικώς, δηλαδή γεωγραφικώς, ανεξαρτήτως φυλής και γλώσσης, αλλ΄υποκειμενικώς, κατά την εθνικήν η γλωσσικήν επιλογήν εκάστου ανα, την οικουμένην Ορθοδόξου πιστού…Αι συνέπεαι της θεωρίας αυτής είναι αρνητικώς εμφανείς εις την κανονικήν και ποιμαντικήν κατάστασην των Ορθοδόξων της λεγομένης «διασποράς». Πράγμα που βλέπουμε στην πρώτη εκτίμηση του Πρωθιερέα Νικόλαου Μπαλασώφ για την Απόφαση της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος: ''Παράλληλα, υπενθύμισε ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, σε αντίθεση με την Ελλαδική Εκκλησία, της οποίας η δικαιοδοσία δεν καλύπτει ολόκληρη την επικράτεια της Ελλάδας, είναι μια πολυεθνική εκκλησία και απέχει πολύ από την περιορισμένη ποιμαντική φροντίδα των πιστών που ζουν στη Ρωσία''. Η εισαγωγή κοινοβουλευτικόν και πολιτικών επιχειρημάτων στην εκκλησιολογία αποτελούν από τα θανάσιμα σφάλματα της προσπάθειας της διεκδίκησης των προνομίων και θέσμιων του Οικουμενικού Θρόνου. 

6. Η εισαγωγή υπό του Μητροπολίτου Ιλαρίωνος στο ''Κανονικό Έδαφος'' τις ''Παράλληλες Ιεραρχίες'' .....κ.λ.π. δημιουργεί μια παράλληλη όχι γεωγραφική αλλά εθνοφυλετική κτάσταση, ως παράλληλη δικαιοδοσία Πατριαρχείων και ως παράλληλη συνύπαρξη των Πρώτων, προκαλώντας κανονική σύγχυση. Η σύζευξη της ιεραποστολής στο κανονικό έδαφος, αναφερόμενο ως ιεραποστολικό έδαφος είναι από την πάγια τακτική της εκκλησιαστικής πολιτικής του ΡΠ, ώστε να εγείρει ζητήματα διεκδίκησης δικαιοδοσίας πέραν από τα όρια της, που βρίσκονται μόνο μέσα στην ρωσική επικράτεια. Οι αμφισβητήσεις και οι στόχοι του Πατριαρχείου Ρωσίας μνημονεύονται στην Επιστολή που απέστειλε προς την Α.Θ.Παναγιώτητα τον Αρχιεπίσκοπον Κωνσταντινουπόλεως και Οικουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαίον ο ίδιος ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ρωσίας κ.κ. Κύριλλος. Παραθέτουμε την τελευταία απαράδεκτο παράγραφο: "Ἐάν δέ πράξετε συμφώνως πρὸς τὰς ἐν τῷ Ὑμετέρῳ Γράμματι προθέσεις Ὑμῶν, θά στερηθεῖτε διὰ παντὸς τῆς δυνατότητος νά ὑπηρετεῖτε τὴν ἑνότητα τῶν Ἁγιων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, θὰ παύσετε νά εἶναι Πρώτος ἐν τῇ Ὀρθοδοξίᾳ μετὰ τῶν ἑκατομμυρίων αὐτῆς πιστῶν, ἐνῶ αἱ ταλαιπωρίαι, ἅς θά προκαλέσετε εἰς τοὺς Ὀρθοδόξους Οὐκρανοὺς, θά Σᾶς ἀκολουθήσουν εἰς τὸ Φοβερὸν Κριτήριον τοῦ ἀδεκάστου Κυρίου ἡμῶν εἰς μαρτυρίαν καθ’Ὑμῶν'''. 

    

6. Μάλλον η απομόνωση της Μόσχας εμεγαλύνθη. Ακόμα και στο επιτίμιο ακοινωνησίας προς το ΟΠ δεν έτυχε πανορθόδοξης συναίνεσης. Η διακύβευση της Ευχαριστιακής Κοινωνίας ως διπλωματικό μέσον, αποτέλεσε το βάθρο της απομόνωσης και τούτο δια τον λόγον ότι αυτό αποτελεί το ύψιστο σημείο έκφρασης της ενότητας και της κοινωνίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η εκκλησιαστική πολιτική της Ρωσίας δεν θυσίασε το Κίεβο για την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης ή ως Κέντρου της Ορθοδοξίας γιατί ακριβώς δεν ήταν ποτέ δικό του.

7. Με την χορήγηση του Τόμου αυτοκέφαλης το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποκατέστησε τον τίτλο της Μητρόπολης Κιέβου. Ακολούθως μετά την παραλαβή του τόμου ίσταται μετέωρο το ερώτημα της αναγνώρισης της νέας αυτοκέφαλης εκκλησίας. Σύμφωνα με τις διατάξεις των Ιερών Κανόνων και την μακραίωνη παράδοση στην έκδοση και χορήγηση τόμου, όπως αναφέρει ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας, η διαδικασία της υποβολής σε συνοδική αναγνώριση των κατά τόπους εκκλησιών δεν υφίσταται. Η εκκλησία είναι ήδη αναγνωρισμένη. Όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες που έλαβαν τόμο αυτοκέφαλης από το Οικουμενικό Πατριαρχείο βρίσκονται σε ένα ασφυκτικό κλείο των πιέσεων του ΠΜ, ίσως αργήσουν χρονικά την αναγνώριση.. Αυτές που εξαρτώνται πλήρως από το ΠΜ
Η υποβολή της συνοδικής διαδικασίας για μια δήθεν ομοφωνία των τοπικών εκκλησιών επηρεάζουν ένα άλλο ζήτημα βαθέως εκκλησιολογικών διαστάσεων. Και το ζήτημα αυτό είναι η αξίωση της Μόσχας ότι αποτελεί το «Κέντρο της Ορθοδοξίας’’, ως ψευδεπίγραφη αξίωση και ως αντικανονική θέση. Μήπως τελικά η Εκκλησία της Ελλάδος παραβλέπει αυτήν την υποβολή που θέλει με κάποιο τρόπο να υποχρεώσει τις Εκκλησίες το ΠΜ;