Πανορθόδοξη Σύνοδος και παρουσία της Ορθοδοξίας στην εποχή μας

Αγιορείτικο Βήμα

Του Σεβ. Μητροπολίτη Ζιμπάμπουε Σεραφείμ Κυκκώτη (εκπροσώπου Αλεξανδρινού Προκαθημένου κ. Θεοδώρου Β’ σε Διεθνείς Οργανισμούς)

   Χρονικά η αναφορά μας στη περίοδο αυτή της παρουσίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο αρχίζει από τις αρχές του εικοστού αιώνα μέχρι σήμερα.

   Πέρα από τις καθιερωμένες εόρτιες επιστολές και ποιμαντικές επισκέψεις των Προκαθημένων των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών για να δηλωθεί εκτάκτως η ορατή ενότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών, συνήθως με αφορμή την κοίμηση και την εκλογή νέων Προκαθημένων και επί τη ευκαιρία των εορτών του Πάσχα, των Χριστουγέννων και του νέου ενιαυτού, μπορούμε να πούμε ότι ένα σημαντικό βήμα κατά τον εικοστό αιώνα για την σύσφιξη των σχέσεων των Ορθοδόξων Εκκλησιών και την κοινή τους μαρτυρία στο σύγχρονο κόσμο έγινε με την σύγκληση των τεσσάρων Πανορθοδόξων Διασκέψεων[1].

    Σημαντική επίσης ήταν και η Πατριαρχική και Συνοδική Εγκύκλιος του 1902 του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως που απευθυνόταν στις αδελφές Εκκλησίες Αλεξανδρείας, Ιεροσολύμων, Κύπρου, Ρωσίας, Ελλάδος, Ρουμανίας, Σερβίας και Μαυροβουνίου. Ήδη τα ονόματα των Ορθοδόξων Εκκλησιών που απουσιάζουν από τον πιο πάνω κατάλογο δείχνουν ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία εβίωνε ένα ρήγμα ή μάλλον μια έλλειψη επικοινωνίας. Απουσιάζουν τα ονόματα των Ορθοδόξων Εκκλησιών Αντιοχείας, Βουλγαρίας, Γεωργίας, Πολωνίας, Αλβανίας και Τσεχοσλοβακίας. Στη σημαντική αυτή επιστολή την οποία υπογράφουν ο τότε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ και τα μέλη της Ιεράς Συνόδου του ιδίου Πατριαρχείου ζητούνται οι σκέψεις και οι προτάσεις των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Τοπικών Εκκλησιών για θέματα προστασίας και ενισχύσεως της ενότητας των Ορθοδόξων Εκκλησιών, για το θέμα του Ημερολογίου και του θεολογικού διαλόγου μετά των άλλων Χριστιανικών Εκκλησιών, ιδιαίτερα μετά των Ρωμαιοκαθολικών[2].

  Από τις παραπάνω Εκκλησίες που έλαβαν την επιστολή αυτή απάντησαν μόνον έξι: των Ιεροσολύμων, της Ρωσίας, της Ελλάδος, της Ρουμανίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Σε όλες τις απαντήσεις τονίζεται η σημασία της ενότητας της κοινής πίστεως των Ορθοδόξων Εκκλησιών, ο σεβασμός της εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας των τοπικών Εκκλησιών, η μη ανάμειξη της μιας στα εσωτερικά της άλλης ο σκεπτικισμός για τον διάλογο με τις μη Ορθόδοξες Εκκλησίες και για το Ημερολόγιο, που ήδη δημιουργούσε τεράστιο πρόβλημα στον καθημερινό βίο των Ορθοδόξων, γιατί η Πολιτεία ακολουθούσε το Γρηγοριανό κι η Εκκλησία το Ιουλιανό.

    Μετά από δύο χρόνια, το 1904, ο ίδιος Πατριάρχης είχε την ευκαιρία να απευθύνει νέο γράμμα προς τις αυτοκέφαλες Εκκλησίες, με αφορμή τις αντιδράσεις και απαντήσεις τους. Και πάλι αναφέρεται στο θέμα των οικουμενικών επαφών με τις ετερόδοξες εκκλησίες, τονίζοντας μάλιστα τη μεγαλύτερη συγγένεια μεταξύ Ορθόδοξης Εκκλησίας και Παλαιοκαθολικών και Αγγλικανών. Ωστόσο η ενότητα πρώτα πρέπει να μη διακυβεύεται μέσα στους κόλπους των αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Με πολλή λεπτότητα αναφέρεται στις τότε προστριβές μεταξύ του Πατριαρχείου Αντιοχείας και της Εκκλησίας της Κύπρου, υπενθυμί-ζοντας πως είναι απαραίτητο οι Ορθόδοξες Εκκλησίες να ακολουθούν την τάξη που θέσπισαν οι Πατέρες διά μέσου των Οικουμενικών Συνόδων. Εννοεί τον 8ο Κανόνα της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου που καθιερώνει την αυτοτέλεια της Εκκλησίας της Κύπρου, η οποία μπορεί να εκλέγει και να χειροτονεί επισκόπους δίχως τη σύμπραξη του Πατριάρχη Αντιοχείας[3].

Ανεξάρτητα από την πρωταρχική επιδίωξη του Πατριάρχου Ιωακείμ Γ΄, που ήταν η διαφύλαξη της κανονικής ευταξίας μέσα στον Ορθόδοξο χώρο, η επιστολή δίνει την εντύπωση ότι η ενότητα ανάμεσα σε όλες τις Εκκλησίες, Ορθόδοξες και Ετερόδοξες, έχει πηγή και αφετηρία την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Τα δύο αυτά εγκύκλια Πατριαρχικά γράμματα[4], που κατά βάση ήταν ένα, εκφράζουν κατά ένα έντονο τρόπο την αγωνία της Ορθοδοξίας για την ενότητα του κόσμου και την προκοπή του στην χριστιανική ζωή[5].

   Πέραν όμως από τις καθαρά εκκλησιαστικές κινήσεις για τη μαρτυρία της Ορθοδοξίας, είχαμε και περιπτώσεις όπου η Πολιτική ή ακόμη το κοσμικό κράτος επηρεαζόταν από την υφιστάμενη ανάγκη των Ορθοδόξων λαών να δράσουν με ενότητα και να οργανώσουν τον αγώνα τους για να διαφυλάξουν τα αγαθά της ελευθερίας, της ειρήνης, της ασφάλειας και του σεβασμού των αξιών της πίστεως τους, της πατρίδος, του θεσμού της οικογένειας, της ιδιοκτησίας και γενικά τη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

Έτσι, με πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ΄. συνασπίσθηκαν οι χριστιανικοί λαοί οι εν Τουρκία βιούντες προς υπεράσπισή τους από τις καταπιέσεις των Νεουτούρκων, ο συνασπισμός δε εκείνος προκάλεσε τη συμμαχία των ομογενών και ομοδόξων κρατών. Ελλάς, Σερβία, Μαυροβούνιον και Βουλγαρία διά κοινής διακοινώσεως εζήτησαν παρά της Τουρκίας να εισαγάγει μεταρρυθμίσεις εξασφαλίζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα στους υπηκόους της Χριστιανούς.

Επειδή η Τουρκία απέκρουσε τη διακοίνωση, τα σύμμαχα κράτη τής κήρυξαν τον πόλεμο[6], που διεξήχθη εν ονόματι της χριστιανικής πίστεως προσλαβών χαρακτήρα Σταυροφορίας. Ο Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος ο Α΄. (+1913) σε τηλεγράφημά του προς τους συμμάχους έλεγε:‘οι Ορθόδοξοι ημών λαοί, εν κοινή εξεγέρσει ενούνται δι’ αρρήκτων δεσμών συμφωνίας και θυσίας, αι δε προσευχαί των στενώς συνδεδεμένων τεσσάρων Εθνών ανέρχονται προς τον Ύψιστον, εν θερμή ικεσία απεκδεχόμεναι την ευλογίαν Αυτού να ενισχύση την σύγχρονον προσπάθειαν των στρατών ημών και να επιστέψη διά νίκης το άγιον έργον της Ορθοδοξίας διά της απελευθερώσεως των αδελφών ημών.

Με τα βλέμματα δε προσηλωμένα εις το Σύμβολον του Σταυρού ας έχωμεν έμβλημα το ‘εν τούτω νίκα’. Ο αγών εστέφθη υπό πλήρους επιτυχίας. Η Ήπειρος, η Μακεδονία, η Θράκη, αι νήσοι απηλευθερώθησαν…[7]. Σε καμμία περίπτωση φυσικά δεν πρέπει να αγνοείται η μεγάλη μορφή του Εθνάρχη Ελευθερίου Βενιζέλου, που στην πραγματικότητα η πολιτική του οδήγησε στο γεωγραφικό διπλασιασμό της Ελλάδος.

   Στο χώρο των Βαλκανίων με το γεωγραφικό περιορισμό της Τουρκίας άρχισαν να αποκτούν την ανεξαρτησία τους Ορθόδοξες χώρες και ταυτόχρονα να αναζητούν και το Εκκλησιαστικό τους Αυτοκέφαλον, άλλες με κανονικό τρόπο μέσω του Οικουμε-νικού Πατριαρχείου και άλλες με αυθαίρετη δική τους απόφαση, όπως οι Εκκλησίες της Ελλάδος και της Βουλγαρίας. Το ίδιο φαινόμενο βλέπουμε να συμβαίνει και επί των ημερών μας με την κατάλυση της πρώην Σοβιετικής Ενώσεως, όπου μέσα από την πολιτική χειραφέτηση και τη δημιουργία νέων κρατών αναζητείται και εκκλησιαστική ανεξαρτησία.

    Όπως είναι γνωστό,«η συνθήκη της Λωζάνης[8] έθηκε τέρμα εις την μεγάλην εκείνην τραγωδίαν και καθώρισε τα όρια της Τουρκίας, εν οις συμπεριλήφθη μόνον το Πατριαρχείον Κωνσταντινουπόλεως. Η μεν Παλαιστίνη ετέθη υπό την εντολήν της Αγγλίας, η δε Συρία υπό την εντολήν της Γαλλίας, ούτω δε εξήλθον εκ της Τουρκικής κυριαρχίας αι Επαρχίαι των Πατριαρχείων Ιεροσολύμων και Αντιοχείας»[9].

   Από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως προήλθαν ως Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες τα Πατριαρχεία Σερβίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας και οι Αυτοκέφαλες Εκκλησίες Ελλάδος, Αλβανίας και Τσεχίας-Σλοβακίας. Από το Πατριαρχείο Ρωσίας προήλθαν ως Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες το Πατριαρχείο Γεωργίας και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Πολωνίας, και οι Αυτόνομες Εκκλησίες Φιλλανδίας, Εσθονίας, Λεττονίας και Λιθουανίας.

   Όπως τόνιζε χαρακτηριστικά στη δεκαετία του 1950 ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, «αι Ορθόδοξαι Εκκλησίαι παρακολουθούσαι και το χριστιανικόν έργον μεγάλων οργανώσεων, οίον του ‘Συνδέσμου διεθνούς Φιλίας των λαών διά των Εκκλησιών’, του παγκοσμίου Συνδέσμου ‘Πίστεως και Πράξεως’, του Οικουμενικού Συνδέσμου ‘Ζωή και Έργον’, επεδίωξαν και την από κοινού μελέτην των τρόπων αναζωογονήσεως των χριστιανικών αρχών εν τη ζωή των λαών.

Εις την αρξαμένην δε κίνησιν, τείνουσαν εις την προπαρασκευήν και συγκρότησιν Οικουμενικής Συνόδου της καθόλου Ορθοδόξου Εκκλησίας, οφείλεται το εν Κωνσταντινούπολει Πανορθόδοξον Συνέδριον (1923) και η εν αγίω Όρει Πανορθόδοξος Διάσκεψις (1930), ην πρόκειται να επακουληθήση η Προσύνοδος. Την κίνησιν ταύτην μεγάλως ενισχύει η προσωπική συνάφεια των ορθοδόξων θεολόγων, αι επιστημονικαί διαλέξεις αυτών εν ταις θεολογικαίς Σχολαίς των Πανεπιστημίων, η μετάφρασις των συγραμμάτων αυτών εις τας οικείας γλώσσας και άλλοι τρόποι. Τελευταίως (1936) συνεκροτήθη εν Αθήναις το πρώτον ‘Συνέδριον της Ορθοδόξου Θεολογίας’ εκ τεσσαράκοντα και πλέον Καθηγητών των Ορθοδόξων Θεολογικών Σχολών, οίτινες και εις σπουδαιοτάτας επιστημονικάς θεολογικάς ανακοινώσεις προέβησαν και έθηκαν τας βάσεις κοινής επιστημονικής συνεργασίας. Διά πάντων δε τούτων εκδηλούται η αδιάσπαστος ενότης και συνοχή της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας της Ανατολής»[10].

 Σε ένα ενδιαφέρον άρθρο, με τίτλο «Η Μέλλουσα να συγκληθή Οικουμενική των Ορθοδόξων Εκκλησιών Σύνοδος και αι Εκκλησιαστικαί Μεταρρυθμίσεις – Η ανάγκη της συγκλήσεως και τα μέλλοντα να τεθώσιν υπ’ όψιν της Συνόδου ζητήματα», στο περιοδικό «Απόστολος Βαρνάβας»[11], ο Αρχιμ. Μακάριος Μαχαιριώτης, Καθηγητής του Παγκύπριου Ιεροδιδασκαλίου Κύπρου, εκφράζει την αγωνία των Ορθοδόξων της εποχής εκείνης (1920) για το μέλλον της Ορθοδοξίας.

   Οι φωνές αυτές αποτέλεσαν μια δυνατή ηθική πίεση προς την Διοικούσαν Ορθόδοξη Εκκλησία να προβληματισθεί σοβαρά μέσα στα πλαίσια της ενάρξεως μιας μόνιμης συνεργασίας μεταξύ των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών. Από τη δεκαετία του του 1960 που ξεκίνησαν οι Πανορθόδοξες Διασκέψεις πέρασαν περισσότερα από πενήντα ολόκληρα χρόνια, και μέσα στον κόσμο μας και στην ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών πολλά συνέβησαν και πολλά που ανέμενε κανείς να συμβούν δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί.



[1] Α΄., Β΄., Γ΄. στη Ρόδο τα έτη 1961, 1963 και 1964 και η Δ΄. στη Γενεύη το 1968.
[2] Παπαδοπούλου Αντωνίου, Κείμενα Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων, Οικουμενικά ΙΙ, Θεσσαλονίκη, 1984.
[3] Ιωάννου Καλογήρου, Έννοια της οικουμενικότητος της Ορθοδοξίας εν σχέσει προς τας εθνικάς αυτοκεφάλους Εκκλησίας, Επιστημονική Επετηρίς Θεολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τόμος 19, Θεσσαλονίκη, 1974, σελ. 219.
[4] βλ. το κείμενο στην έκδοση C. G. Patelos, The Orthodox Church in the Ecumenical Movement, Documents and Statements, 1902 – 1975, Geneva, 1978, σελ. 27 – 39. Το πρωτότυπο κείμενο στην ελληνική, βλ. Βασιλείου Σ. Σταυρίδου, Ιστορία της Οικου-μενικής Κινήσεως, σελ. 18.
[5] Νίκου Ματσούκα, Οικουμενική Κίνηση, Ιστορία – Θεολογία, Θεσσαλονίκη, 1984, σελ. 217 – 219.
[6] 5 Οκτωβρίου 1912.
[7] Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Η Ορθόδοξος Αν. Εκκλησία, Αθήνα, 1954,σ.187.
[8] 6 Αυγούστου 1922.
[9] Παπαδοπούλου Χρυσοστόμου, Η Ορθόδοξος Ανατολική Εκκλησία, Αθήνα,1954, σ.188.
[10] Η Ορθόδοξος Ανατολική Εκκλησία, Αθήνα, 1954, σελ. 192.
[11] Έτος Γ΄., τεύχος 50, σελ. 51 – 58, Λευκωσία, 1920.
 

Anglican Archbishop Welby: 'Dishonest' Unity That All Faiths Are Same May Fuel Religious Extremism

 CP church & ministry
by  Stoyan Zaimov
The Archbishop of Canterbury, the Most Rev Justin Welby, has warned that pretending that all faiths are the same or united is "dishonest," and may be helping to fuel religious extremism.
Welby, who leads the Anglican Communion, said that some faith leaders hide behind "bland" and "anaemic" statements about unity and ignore the fact that there are "profound differences" between faiths, according to The Telegraph.

Welby, who was speaking before the Board of Deputies of British Jews in London, told Jewish, Muslim, and Christian leaders that the rise of persecution and religious violence around the world, particularly in the Middle East and Africa, is a "generational" threat that needs to be tackled with an "alternate vision."

"If we don't do that we leave all the good arguments in the hands of the radicals and that is the great challenge I face, and I believe we all face," the Archbishop of Canterbury said.

"If we're going to do that we have to come together and we have to have the difficult conversations in safe spaces and that's a very, very difficult thing up do."

Welby continued: "We need to move beyond inter-religious interaction in which we the usual suspects issue bland statements of anaemic intent with which you could paper the walls of Lambeth Palace – and much good would it do you – all desperate to agree with one another so that the very worst outcome could possibly be that we end up acknowledging our differences."

The Anglican Communion leader warned that not enough is being done in the face of the dangers religious people face in this day and age, and repeated that it is "disingenuous and ultimately dishonest" to disregard the "profound differences" between faiths.

"True friendships and relationships can withstand honesty about differences in values, opinions and religious understandings and a common commitment to mutual flourishing in diversity," he said.

Still, Welby has made strengthening relationships between Anglicans and Catholics an important part of his ministry, and earlier this week received the English Catholic Cardinal Vincent Nichols at the Royal Albert Hall.

Welby has also met with Pope Francis several times since the latter was elected as leader of the Roman Catholic Church, with the two promising to work on continuing to mend relationships between the two Christian traditions.

Welby has faced division within the Anglican Communion itself, however, with more conservative Anglican leaders voicing their opposition to recent changes in doctrine, such as the Church of England voting to allow women to become bishops.

Back in December 2014 Welby warned that the Anglican Communion may experience schism due to the debates on social issues.

"I think, realistically, we've got to say that despite all efforts there is a possibility that we will not hold together, or not hold together for a while," the Archbishop of Canterbury said.

"I could see circumstances in which there could be people moving apart and then coming back together, depending on what else happens."

Anglican-Catholic Commission to hold next year's meeting in Canada

Vatican Radio
 The fifth session of the Anglican-Roman Catholic International Commission concluded this week with a decision to hold next year’s meeting near the southern Canadian city of Toronto.
The group, known as ARCIC III, met at a retreat house south of Rome from April 28th to May 4th to discuss relations between local, regional and Universal Churches and how moral or ethical decisions are made within each tradition. The Anglican and Catholic scholars have also been reviewing the substantial progress made by earlier ARCIC groups and are preparing to publish commentary on five jointly agreed statements from the previous phases of the dialogue.
During an audience with the group on Thursday, Pope Francis said these discussions remind us that ecumenism is not a secondary element in the life of the Church and that the differences which divide us must never be seen as inevitable.
Following that audience, Philippa Hitchen caught up with the two co-presidents of ARCIC III, Anglican Archbishop David Moxon from New Zealand and the Catholic Archbishop of Birmingham in the UK, Bernard Longley…

Archbishop Longley says the group has been discovering the richness of the work achieved by the earlier ARCIC groups which is now being put forward again for reception by the two communions.
Archbishop Moxon adds that many people are unaware of the progress that has been achieved in terms of agreement on core doctrines regarding authority, the Eucharist, marriage, ordination and the Church as communion. Agreement has not yet been reached, he notes, on the Gift of Authority document published in 1999 and the ‘Mary: Grace and Hope in Christ’ statement published in 2005. He adds that in his view there is broad agreement on 80% of core doctrine, while the remaining 20% presents significant challenges…
Archbishop Longley speaks of the encouragement the group has drawn from Pope John Paul II’s encyclical ‘Ut Unum Sint’ which asks other churches to help in an understanding of the Petrine ministry which can be exercised for the good of the whole human family and not be seen as an obstacle to closer unity…
Commenting on Pope Francis’ words about the ecumenism of the martyrs, Archbishop Moxon notes that in off-the-cuff remarks the Pope spoke of the Anglican and Catholic martyrs of Uganda who were murdered together in the 1880s. The Anglican archbishop also mentions the martyrs of Papua New Guinea from different churches who were killed during the 2nd World War and where ecumenical solidarity is now extremely strong….
Finally the two leaders speak of next year’s meeting in Canada and announce that the Anglican Archbishop of Canterbury Justin Welby is expected to visit the Vatican in 2016 in the context of celebrations marking the 50th anniversary of the Anglican Centre in Rome.
Please find below the full concluding statement from the ARCIC meeting:
The Anglican-Roman Catholic International Commission (ARCIC) is the official body appointed by the Roman Catholic Church and the Anglican Communion to engage in theological dialogue in order that they may come into visible unity and full ecclesial communion. It held the fifth meeting of its current phase (ARCIC III) in an atmosphere of shared prayer and friendship at Villa Palazzola, the summer residence of the Venerable English College in Rome, 28 April–4 May 2015. Members of the Commission are grateful to the staff of Villa Palazzola for the warm welcome extended to them.
The mandate for this third phase of ARCIC is both to promote the reception of the previous work of the Commission by presenting this as a corpus and to explore “The Church as Communion, local and universal, and how in communion the local and universal Church come to discern right ethical teaching”. To this end the Commission’s work centred on examining two draft texts which had been prepared by sub-committee drafting groups since its previous meeting in Vuleka Centre, Botha’s Hill, South Africa.
The first of these draft texts considered was material to present the five agreed statements of ARCIC II so that they can be received by the respective Communions. This consists of individual introductions to each statement, whose text is included, and a brief consideration of the responses each document engendered, short essays concerning theological method and themes running through the documents, suggesting directions for future work. This work has made good progress and it is hoped that it will shortly be ready for publication.
The second text considered was a draft document responding to the ecclesiological element of the mandate, that is, an examination of the structures of our two traditions which facilitate communion within and among the local and regional and universal dimensions of the Church.
On Thursday 30 April the Commission travelled to Rome for a private audience with Pope Francis. The Pope encouraged the Commission in its work, and in the context of contemporary persecution of Christians noted, “There is a strong bond that already unites us which goes beyond all divisions.” Archbishop Bernard Longley thanked Pope Francis for the inspiration and leadership given by both him and Archbishop Justin Welby, “especially by your common commitment to seek justice for those who suffer exploitation or neglect.” Archbishop David Moxon cited the draft ARCIC II volume, and acknowledged with gratitude Pope Francis’s emphasis on the preaching of the Gospel, the simplicity of his personal lifestyle, his stress on ministry to the poor and marginalized, the positive role he has played in international reconciliation. He concluded by saying that all of these have “played their part in commending the ministry of the Bishop of Rome to Christians throughout the world”.
Later that day they celebrated the Eucharist at the Anglican Centre in Rome, which generously hosted the Commission for lunch and for two working sessions, during which it heard a paper on sensus fidei (the sense of faith) of all the baptised, and case studies on slavery. From there the group visited the Venerable English College, where presentations of the Commission’s work were made to the student body with time for questions and answers. Members then participated in Vespers and much appreciated the opportunity to join students and staff for dinner.
On Friday 1 May members welcomed Bishop Mark Santer and Cardinal Cormac Murphy-O’Connor, Co-Chairs at the last time ARCIC met at Palazzola. The special guests led an informal session in which they recounted some of the narrative of ARCIC II under their leadership. They remained until the end of the meeting.
The Commission welcomed Canon John Gibaut as the new Anglican Co-Secretary, succeeding Canon Alyson Barnett-Cowan. The Commission also extended its thanks to Fr Norman Tanner SJ, who participated as a consultant.
The next meeting will take place near Toronto in May 2016, when the Commission will take up a reworked draft of an ecclesiological statement comparing the instruments of communion of each tradition.Vatican Radio

Αναφορά για την Κλιματική Αλλαγή του Συμποσίου στο Βατικανό

Του Ιωάννου Λότσιου,

Το Συμπόσιο στο Βατικανό για την Κλιματική Αλλαγή με τον τίτλο «Προστατέψτε την γη, αξιοπρεπής ανθρωπότητα: Οι ηθικές διαστάσεις της Αλλαγής του Κλίματος και της αειφόρου ανάπτυξης»[1], αποτελεί ένα βήμα προς την ανάληψη πρωτοβουλιών για την επίλυση των προβλημάτων σχετικά με τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Επιστήμη και Θρησκεία έδειξαν μια συνεργασία, αφ’ ενός η θρησκεία επιβεβαίωσε τα πορίσματα της επιστήμης και αφ΄ ετέρου η επιστήμη επιβεβαίωσε τις ηθικές διαστάσεις του προβλήματος. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα από την δήλωση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-Μουν, ότι δεν υπάρχει χάσμα μεταξύ θρησκείας και επιστήμης για την επίλυση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής του πλανήτη[2].

Ειδικότερα η συνάντηση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με τον Πάπα Φραγκίσκο, η παρουσία των πρωθυπουργών της Ιταλίας και του Ισημερινού.

Το Συμπόσιο με την συμμετοχή της Παπικής Ακαδημίας, των Ηνωμένων Εθνών και του Ινστιτούτου για την γη και την θρησκεία του Πανεπιστήμιου της Κολούμπια, συγκέντρωσε ένα ικανό αριθμό κορυφαίων επιστημόνων για την κλιματική αλλαγή, εμπειρογνώμονες για την ανάπτυξη, όπως και θρησκευτικούς εκπροσώπους, Καθολικών, Ορθοδόξων, Εβραίων, Μουσουλμάνων, Ινδουιστών, Βουδιστών κ.α.

Το συμπόσιο στόχευε στην νέα ώθηση ενδιαφέροντος- ενόψει της νέας Παπικής Εγκυκλίου για την Οικολογία- επικεντρώθηκε στις καθαρά ηθικές διαστάσεις της κλιματικής αλλαγής και της ανάπτυξης, με ιδιαίτερη αναφορά στους φτωχούς.

Ο Καρδινάλιος Peter Turkson στην ομιλία[3] του αναφέρθηκε στις ηθικές διαστάσεις του προβλήματος- μιας κοινωνίας που αυτό-προσδιορίζεται από την καταναλωτική μανία και τις νομισματικές αξίες- που ενισχύονται από ένα ήθος εγωιστικό και του ατομισμού, μια κοινωνία που δεν βλέπει τις κραυγές των φτωχών και αγνοεί την επιθετικότητα στην φύση. Περισσότερο, αναφερόμενος στον Κήπο της Εδέμ, τόσο στην Παλαιά αλλά και στην Καινή Διαθήκη, η υπερηφάνεια, ή ύβρη, ο εγωκεντρισμός, υπάρχει και σήμερα, και είναι επικίνδυνα και καταστροφικά. Ο Καρδινάλιος τόνισε ότι η έκκληση για προώθηση της ιδέας της αειφόρου ανάπτυξης, χρειάζεται μια ολική και ηθική προσέγγιση που συνδέει την οικονομική ευημερία, την κοινωνική ένταξη και την προστασία του φυσικού κόσμου. Για να πραγματοποιηθεί αυτό, τόνισε ο Καρδινάλιος, είναι απαραίτητη η λήψη μέτρων που έχουν ένα μια ηθική εντολή, για αυτούς που ζουν τώρα και για εκείνους που ακόμα δεν έχουν γεννηθεί. Για αυτό χρειάζεται μια αλλαγή του νου, στους τρόπους, τις συνήθειες, στις δομές και στους θεσμούς. Το αίτημα του Καρδιναλίου αποτέλεσε η ανάληψη δράσης από την Διεθνή Κοινότητα για τα μεγάλα θέματα, την χρηματοδότηση και την ανάπτυξη της Αντίς Αμπέμπα, την υιοθέτηση στόχων της αειφόρου ανάπτυξης στη Νέα Υόρκη και μια δεσμευτική συμφωνία στο Παρίσι.

Ο Ραβίνος David Rosen σημείωσε ότι η γη ανήκει στο θεό και δεν είναι ιδιοκτησία κανενός. Ο Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, Εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχη, επισήμανε ότι η προστασία της δημιουργίας είναι προστασία της ανθρωπότητας και η προστασία της ανθρωπότητας είναι προστασία της δημιουργίας. Η Κλιματική αλλαγή είναι ένα σημάδι μιας τύφλωσης και απεύθυνε έκκληση για μια μετάνοια, όπου η αγάπη προς τον πλησίον, υπερισχύει των εγωιστικών συνηθειών.

Ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Συμβουλίου των Εκκλησιών, αναφέρθηκε στην ελπίδα, λόγο της πίστης και της ανάστασης, η αμαρτία και ο θάνατος δεν έχουν τον τελευταίο λόγο. Κάλεσε για μια ενδυνάμωση των σχέσεων των νέων ανθρώπων για να διαδώσουν το μήνυμα της ελπίδας.

Ο επικεφαλής της Ισλαμικής Οργάνωσης της Ινδονησίας, που ονομάζεται ‘’Ισλάμ, μια θρησκεία της φύσης’’, έκανε λόγο ότι για το Ισλάμ όλα τα πράγματα στον ουρανό και τη γη ανήκουν στον Θεό και δεν είναι ιδιοκτησία των ανθρώπων.

Ο Εκπρόσωπος του Ινδουισμού σημείωσε ότι ο κόσμος είναι οίκος του θεού και ζούμε εδώ μέσα την χάρη του. Μια λύση είναι μόνο μια πνευματική λύση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής.

Ο Εκπρόσωπος του Βουδισμού αναφέρθηκε στα δώρα της φύσης που η ζωή μας είναι πλήρως συνδεδεμένη και υπάρχει μια αλληλοσύνδεση. Κατά την τοποθέτηση του πρέπει να επιστρέψουμε στον αληθινό μας εαυτό.

Η Σύνοδος Κορυφής στην Τελική Δήλωση[4] (2 σελίδες), αναφέρεται η ότι η ανθρωπογενής αλλαγή του κλίματος είναι μια επιστημονική πραγματικότητα καθώς επίσης και η ηθική διάσταση είναι μια επιτακτική ανάγκη για την ανθρωπότητα σήμερα. Επίσης σημειώνει ότι η τεχνολογία, τα οικονομικά μέσα, η τεχνογνωσία, βοηθούν για την επίλυση των εκπομπών του άνθρακα. Ελπίζουν το Μήνυμα να αποτελεί ένα καταρράκτη ηθικών και θρησκευτικών φωνών που θα το κάνουν πραγματικότητα.

  

---

[1] ‘’ Protect the Earth, Dignify Humanity. The Moral Dimensions of Climate Change and Sustainable Humanity’’, στο διαδίκτυο, http://www.casinapioiv.va/content/accademia/en/events/2015/protectearth.html

[2] ‘’REMARKS AT WORKSHOP ON THE MORAL DIMENSIONS OF CLIMATE CHANGE Al\"D SUSTAINABLE DEVELOPMENT, "PROTECT THE EARTH, DIGNIFY HUMANITY" Vatican City, 28 April2015’’, στο διαδίκτυο http://www.casinapioiv.va/content/dam/accademia/pdf/protect/bankimoon.pdf.

[3] ‘’Protect the Earth, Dignify Humanity: The Moral Dimensions of Climate Change and Sustainable Development’’, Casino Pio IV, Vatican City, 28 April 2015, στο διαδίκτυο, http://www.casinapioiv.va/content/dam/accademia/pdf/protect/turkson.pdf

[4]‘’Declaration of Religious Leaders, Political Leaders, Business Leaders, Scientists and Development Practitioners 28 April 2015’’, στο διαδίκτυο, http://www.casinapioiv.va/content/dam/accademia/pdf/protect/declaration.pdf.

Συνάντηση Πάπα Φραγκίσκου με τα Μέλη της Αγγλικανικό-Ρωμαιοκαθολικής Επιτροπής

Του Ιωάννη Λότσιου,

Συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις 30 Απριλίου μεταξύ του Πάπα Φραγκίσκου και των μελών της Αγγλικανικό-Ρωμαιοκαθολικής Επιτροπής, κατά την ετήσια συνάντηση τους στη Ρώμη, όπως αυτή έχει καθιερωθεί. Ιδιαίτερος λόγος έγινε για την σύγχρονη κατάσταση των χριστιανών, όλων των Εκκλησιών και ομολογιών, που έχουν πέσει θύματα διώξεων και βίας. Το ‘‘αίμα των μαρτύρων’’, αναφέρθηκε ο Πάπας Φραγκίσκος, εγκαινιάζει μια νέα εποχή στις οικουμενικές σχέσεις, μια περισσότερο δέσμευση για την εκπλήρωση της εντολής του Χριστού «Ίνα πάντες εν ώσιν».

Η δημιουργία της Διεθνούς Αγγλικανικό-Ρωμαιοκαθολικής Επιτροπής ιδρύθηκε μετά από την ιστορική συνάντηση το 1966, μεταξύ Πάπα  Παύλου VI και Αγγλικανού Αρχιεπισκόπου Ramsey, μια πρώτη συνάντηση μετά από την απόσχιση της Αγγλικανικής Εκκλησίας από την Ρώμη. Σε εκείνη την ιστορική συνάντηση εγκαινιάστηκε ο θεολογικός διάλογος μεταξύ της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και της Αγγλικανικής, στηριζόμενος στο Ευαγγέλιο και στις αρχαίες κοινές παραδόσεις για την «ενότητα στην αλήθεια», όπως ο Χριστός προσευχήθηκε.

Στην ετήσια αυτή συνάντηση ο Πάπας Φραγκίσκος επισήμανε ότι βλέπει ιδιαίτερα στην τρέχουσα περίοδο την σχέση της Καθολικής Εκκλησίας με την Τοπική Εκκλησία, ένα ζήτημα μεγάλης σημασίας που αναδύεται από το πρόγραμμα των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών του. Στην σχέση αυτή επίσης έκανε αναφορά ο Πάπας Φράγκισκος για την δυσκολία λήψης αποφάσεων για ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα.

Για την σχέση και την πορεία του Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Αγγλικανικής και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, πέραν της υπόμνησης των πέντε συμφωνηθέντων κειμένων και κοινών δηλώσεων, τόνισε ότι αυτή η προσπάθεια υπενθυμίζει ότι ο οικουμενισμός δεν είναι ένα δευτερεύον ζήτημα ή στοιχείο στην ζωή της Εκκλησίας. ‘‘οι διαφορές που μας χωρίζουν δεν πρέπει να θεωρούνται απροσπέλαστες’’, τόνισε μεταξύ άλλων.

 O Πάπας Φραγκίσκος στην ομιλία του επισήμανε μεταξύ άλλων: ''Δεν έχουμε ακόμα φτάσει σε αυτό το στόχο, αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι το Άγιο Πνεύμα θα συνεχίζει να μας κινεί προς αυτή την κατεύθυνση, παρά τις νέες δυσκολίες και προκλήσεις. Η παρουσία σας σήμερα εδώ είναι μια ένδειξη του πόσο η κοινή παράδοση της πίστης και της ιστορίας μεταξύ Αγγλικανών  και  Καθολικών, μπορούν να εμπνεύσουν και να συνεχίσουν τις προσπάθειές μας για να ξεπεραστούν τα εμπόδια για την πλήρη κοινωνία. .. Υπάρχει ένας ισχυρός δεσμός που μας ενώνει και αναφέρεται πέρα από όλες τις διαιρέσεις: είναι η μαρτυρία των Χριστιανών από διάφορες εκκλησίες και τις παραδόσεις, τα θύματα των διώξεων και βίας, απλώς λόγω της πίστης που πρεσβεύουν''.

Δημοσιεύτηκε στο ΑΜΕΝ

Colloquium: Orthodoxy & Humanitarianism: Ideas and Action in the Contemporary World

May 7-8, 2015

Confirmed Speakers and Discussants

Panel 1: Theological Foundations: Conceptual Architectures and Definitions of Humanitarianism

Thursday, May 7^th, Morning

• V. Rev. Dr. Nathanael Symeonides: Discussant, Director of the Department of Inter-Orthodox, Ecumenical and Interfaith Relations of the Greek Orthodox Archdiocese of America
• His Grace Bishop Maxim: Panelist, Serbian Orthodox Church in North and South America
• Dr. Timothy S. Miller: Panelist, Professor of History at Salisbury University
• Dr. Susan R. Holman: Panelist, Senior Writer for the Global Health Education and Learning Incubator at Harvard University

Panel 2: Historical and Contemporary Applications: Poverty, Social Justice, and Transformation

Thursday, May 7^th, Afternoon

• Dr. Dana L. Robert: Discussant, Director of the Center for Global Christianity and Mission, Boston    University
• Dr. Alexandros K. Kyrou: Panelist, Director of Program in East European and Russian Studies, Salem State College
• His Eminence Metropolitan Makarios Tillyrides of Kenya: Panelist, Metropolitan of Kenya, in eastern Africa, and member of the Church of Alexandria
• Rev. Luke Veronis: Panelist, Director for the Missions Institute of Orthodox Christianity, Holy Cross Greek Orthodox School of Theology
• Dr. Eleni Kasselouri-Hatzivassiliadi: Panelist, Professor of Religion at Hellenic Open University

Keynote:  The Humanitarian Crisis in Ukraine, an Orthodox Perspective

Thursday, May 7^th, Evening

• Rev. Anthony Perkins: Parish Priest, Professor, and Member of the Consistory of the Ukrainian Orthodox Church of the USA

Panel 3: Experiences from the Frontline of Crisis Response and Delivery (Middle East)

Friday, May 8^th, Morning

• Dr. Elizabeth H. Prodromou: Discussant, Visiting Associate Professor of Conflict Resolution, The Fletcher School of Law & Diplomacy at Tufts University
• Mr. Samer Laham: Panelist, Chief Executive Officer of Ecumenical Relations and Development for the Greek Orthodox Patriarchate of Antioch and All the East
• Mr. Theodore Pritsis: Panelist, Office of the Chief Secretariat, Greek Orthodox Patriarchate of Jerusalem
• Mr. Michel Nseir: Panelist, Programme Executive for the World Council of Churches
• Dr. Audeh B. Quawas: Panelist, WCC Central Committee member and Physician in triage on Syrian-Jordanian border

Panel 4: Experiences from the Frontline of Crisis Response and Delivery (Global)

Friday, May 8^th, Afternoon

• Dr. Elizabeth H. Prodromou: Discussant, Visiting Associate Professor of Conflict Resolution, The Fletcher School of Law & Diplomacy at Tufts University
• Rev. Sava Janjic: Panelist, Abbot at Visoki Dečani Serbian Orthodox Monastery
• Hierodeacon Theodore Niklasson: Panelist, Director of Holy Archangels Orthodox Christian Retreat Center
• Dr. Joyce Dubensky: Panelist, CEO of Tanenbaum Center for Interreligious Understanding
• Mr. Pascalis Papouras: Panelist, Special Assistant to the Executive Office & Government Relations at International Orthodox Christian Charities

• All meals will be provided.

• Register Online at: http://bit.ly/1CEsiQT

Sponsored by the Department of Inter-Orthodox, Ecumenical, and Interfaith Relations

 of the Greek Orthodox Archdiocese of America

through a generous grant from Leadership 100

If you have any quetions, please contact 212-570-3593 or Ecumenical@goarch.org